[
10 Jul 2007 ] [
عليرضا قدردوست نخچى ] [
محیط زیست ]
مسير سبز
در ساليان اخير، مردم علاقه زيادى به استفاده از انرژى هاى پايان ناپذير و نو نشان داده اند. استفاده از انرژى خورشيدى و بهره گيرى از نيروى باد جهت توليد الكتريسيته از جمله راه هاى مؤثر و كم هزينه جهت توليد انرژى است. انرژى باد به سبب پايدارى مزيت بهترى دارد. استفاده از نيروى باد ريشه اى تاريخى دارد. مردم قديم جهت حركت كشتى ها و به راه انداختن آسياب ها از نيروى باد استفاده مى كردند .
انرژى باد جزو انرژى هاى پايدار است. وجود باد بستگى به حضور خورشيد دارد. تفاوت هواى گرم و سرد باعث ايجاد باد مى شود. به دليل آن كه سطح زمين از انواع مختلفى شكل گرفته است، هر منطقه ميزان جذب متفاوتى از انرژى خورشيد را دارد. در طول روز هواى بالاى سطح زمين نسبت به هواى روى آب سريع تر گرم مى شود. سنگينى هواى گرم و جايگزينى آن با هواى سبك باعث ايجاد باد مى شود.
استفاده از باد ريشه اى قديمى دارد. نزديك به ۵ هزار سال قبل مصريان جهت تسريع در حركت قايق هاى خود از نيروى باد استفاده مى كردند. پس از آن از انرژى باد جهت چرخش آسياب بادى استفاده شد. در ابتدا آسياب هاى بادى، پره هاى بسيار بزرگى داشتند. پس از چندى مردم هلند در شكل و نحوه قرار گرفتن پره ها تغييراتى به وجود آوردند. اين تغييرات برگرفته از بال هاى هواپيماها جهت كاهش سرعت و استفاده بيشتر از نيروى باد بود. در اواخر دهه ۱۹۲۰ در برخى مناطق آمريكا كه امكان انتقال برق وجود نداشت از اين آسياب ها جهت توليد انرژى استفاده كردند اما مردم علاقه چندانى به استفاده از اين وسايل نداشتند. رشد شتابان جمعيت، مسأله گرم شدن كره زمين و استفاده هر چه بيشتر از انرژى هاى نو و پايدار باعث شد كه مردم رو به استفاده از انرژى باد جهت توليد برق بياورند.
نحوه كار نيروگاه هاى بادى دقيقاً همانند آسياب هاى بادى است. پره ها، انرژى باد را جذب مى كند. نحوه كار به اين صورت است كه پره ها سرعت باد را كاهش مى دهند.نحوه قرار گرفتن پره ها باعث مى شود كه اين باد به صورت انرژى ذخيره شود و پره ها به حركت دربيايد. در طراحى پره ها مواردى نظير شدت باد و محل نصب توربين مد نظر قرار مى گيرد تا كمترين هدر رفت انرژى را شاهد باشيم.
به طور كلى توربين ها به ۲ نوع تقسيم بندى مى شوند: ۱ـ با پره افقى ۲ ـ با پره عمودى.اين تقسيم بندى از روى محور چرخش توربين صورت گرفته است. اندازه پره ها بستگى به ميزان قدرت و شدت باد دارد. برخى توربين ها قادرند حداكثر ۱۰۰ كيلووات برق توليد كنند و برخى ديگر ۵ مگاوات. اكثر توربين ها امروز به صورت افقى است و معمولاً از ۳ پره استفاده مى شود. در پره هاى عمودى باد كمترى جذب مى شود و لذا كارايى چندانى ندارد.
با قراردادن تعدادى توربين بادى در مسير جريان باد مى توان يك نيروگاه بادى شكل داد. اين نيروگاه آلودگى محيطى و صوتى ندارد. بزرگ ترين نيروگاه بادى جهان در تگزاس قرار دارد. در اين نيروگاه ۴۲۱ توربين بادى فعال است. اين تعداد توربين توانايى توليد برق براى بيش از ۲۳۰ هزار خانه در سال را دارد. بهترين محل براى نصب توربين ها، مناطق مرتفع نظير بالاى تپه ها و يا در نزديكى ساحل است. اين نگرانى همواره وجود دارد در برخى فصل هاى سال كه باد با شدت كمترى مى وزد و در نتيجه توليد الكتريسيته با مشكل مواجه مى شود اما با اين همه مزاياى اين راه توليد انرژى بيشتر از معايب يا كاستى هاى آن است.
در سال ۲۰۰۵ در ايالات متحده ۱۷/۸ ميليارد كيلووات ساعت در سال توسط انرژى باد تأمين شد. اين مقدار توليد برق توانست نياز الكتريسيته بيش از ۱/۶ ميليون خانوار را تأمين كند. ميزان بهره گيرى از انرژى باد نسبت به اواخر دهه ۹۰ رشد قابل ملاحظه اى داشته است. اقدامات حمايتى نظير معافيت از پرداخت ماليات باعث خواهد شد سرمايه گذارى هاى بيشترى را در اين بخش شاهد باشيم. آمريكا پس از آلمان و اسپانيا در رده سوم استفاده كنندگان از انرژى باد قرار دارد و پس از آن هند و دانمارك قرار دارند. دانمارك ۲۰ درصد انرژى خود را از نيروگاه هاى بادى تأمين مى كند.
