آینده در تسخیر اراده جهانی
همزمان با آغاز به کار کنفرانس امنیتی مونیخ که در کشور آلمان برگزار می‌شود، اندیشمندان و صاحب‌نظران سراسر جهان به بیان دیدگاه‌ها و نقطه نظرات خود در ارتباط با تهدیداتی می‌پردازند که ممکن است در سال‌های آتی جوامع بشری را در معرض تهدید قرار دهند. در کنفرانس امسال بیل گیتس یکی از سخن‌رانان اصلی این کنفرانس بود. او در این کنفرانس به گونه جدیدی از حملات بیولوژیکی اشاره کرد که در کمتر از یک سال قادر است بیش از 30 میلیون نفر را به کام مرگ بفرستد.
در این مقاله به طور مختصر به گوشه‌ای از صحبت‌های بیل گیتس در این کنفرانس نگاهی خواهیم داشت. بیل گیتس صحبت‌های خود را این‌گونه آغاز کرد: «نزدیک به بیست سال قبل زمانی که مصمم شدم وضعیت بهداشت جهانی را در فهرست فعالیت‌های بشردوستانه خود قرار دادم؛ تصور نمی‌کردم روزگاری از من دعوت شود در کنفرانس سیاست‌های امنیت بین‌المللی صحبت کنم.»
«اما امسال در کنفرانس امنیتی مونیخ هستم به واسطه آنکه به این موضوع باور دارم که بسیاری از بخش‌های مختلف جهان فراتر از آن چیزی که بسیاری از مردم تصور می‌کنند با یکدیگر در ارتباط هستند. جنگ‌هایی که در مناطق مختلف جهان رخ داده وضعیت بسیار متزلزلی را به وجود آورده است که همین موضوع باعث فراگیر شدن بسیاری از بیماریها می‌شود. به گونه‌ای که در بعضی موارد ممکن است امکان کنترل بر تعدادی از بیماریها وجود نداشته باشد و حتا ممکن است بیماری‌های دیگری نیز شایع شوند. ابولا در سیرالئون و لیبریا، وبا در کنگو و شاخ افریقا تنها گوشه کوچکی از این معضلات بشری هستند. تقریبا همگان متفق‌القول هستند که شیوع بیماریها در آینده ممکن است از پشت صفحه‌نمایش یک کامپیوتر آغاز شوند. افرادی که به دنبال حملات تروریستی هستند از طریق مهندسی ژنتیک سعی خواهند کرد یک گونه ترکیبی از ویروس آبله یا حتا شکل تغییر یافته‌تر، مسری‌تر و کشنده‌تری از ویروس آنفولانزا را طراحی کنند. این‌که با خود بگویید این موضوع یک تئوری خیال‌پردازانه است یا ماهیت تروریستی است، تفاوتی در اصل ماجرا به وجود نمی‌آورد، به واسطه آنکه اپیدمیولوژیست‌ها بر این باور هستند که عوامل بیماری‌زایی که از طریق هوا انتشار پیدا می‌کنند قادر هستند در کمتر از یک سال بیش از 30 میلیون انسان را به کام مرگ بفرستند. این‌گونه به نظر می‌رسد که ظرف ده تا پانزده سال آینده جهان شیوع چنین بیماری را تجربه خواهد کرد.»
«شاید قبول کردن چنین دیدگاهی کمی سخت باشد، اما اگر به سال 1918 نگاهی داشته باشید مشاهده می‌کنید که ویروس کشنده انفولانزا چیزی بین 50 تا 100 میلیون انسان را به کام مرگ فرستاد. ممکن است این سوال را مطرح کنید که چگونه چنین اپیدمی بزرگی ممکن است یکبار دیگر تکرار شود. اگر امروزه مشاهده می‌کنید در تاریخ معاصر چنین بیماری‌های مرگ‌بار و فراگیری در هیچ نقطه از این کره خاکی گزارش نشده است، دلیل نمی‌شود که چنین بیماری‌های مرگباری در آینده شکل نخواهد گرفت. حتا اگر بیماری‌های فراگیر آینده در حد و اندازه بیماری آنفولانزای سال 1918 نباشند، بازهم به لحاظ اجتماعی و اقتصادی باعث آشفتگی خواهند شد.
؛در مجموع دو حقیقت بزرگ در آینده پیش روی ما خواهد بود، اول آنکه بیماری‌های فراگیر فاجعه بزرگ دیگری را برای تاریخ بشریت رقم بزنند. حقیقت دوم این است که در شاهد آینده پیروزی بزرگی در مواجه با چنین پیامدهایی باشیم؛
شیوع بیماری همچون ابولا در مراکز شهری قابل تصور نیست. اما خبرهای خوب این است که با پیشرفت‌های حاصل شده در حوزه زیست‌فناوری، واکسن‌ها و داروهای جدیدی برای پیشگیری از شیوع گسترده بیماریها ابداع شده است. این داروها به ما کمک می‌کنند تا بر اوضاع کنترل داشته باشیم. تجربه نشان داده است هر دارویی که بتواند در برابر بیماری‌های فراگیر و طبیعی به یاری ما آید، این پتانسیل را دارد تا در برابر حملات بیولوژیکی نیز به ما کمک کند. برای مقابله با چنین تهدیداتی ما باید زرادخانه خود را به سلاح‌های جدیدی همچون واکسن‌ها، داروها و راه‌کارهای شناختی مجهز کنیم. واکسن‌ها این پتانسیل را دارند تا در برابر بیماری‌های فراگیر قدرتمند ظاهر شوند. اما به طور معمول فرآیند طراحی، تولید و دریافت مجوزها و تاییدهای لازم برای واکسن‌های جدید چیزی نزدیک به ده سال به طول می‌انجامد.»
«با توجه به این‌که یک عامل بیماری که از طریق هوا منتشر می‌شود به سرعت منطقه‌ای را آلوده می‌کند باید این بازه زمانی را به 90 روز یا کمتر کاهش دهیم. ماه گذشته میلادی با همکاری بخش دولتی و خصوصی موفق شدیم اتلافی به نام نوآوری اپیدمی را تاسیس کنیم. این مجموعه که CEPI نامیده می‌شود، به منظور تسریع در تولید کارآمدتر واکسن‌ها و مقابله با تهدیدات به وجود آمده است. پتانسیل بزرگی که این مرکز دارد این است که از طریق پیشرفت‌های عرصه فناوری و به ویژه ژنومیک قادر است به شکل کاملا محسوسی فرآیند طراحی و توسعه واکسن‌ها را کاهش دهد. در حقیقت، این امکان وجود دارد تا داروها و مواد ژنتیکی مصنوعی را به درون بدن انسان وارد کرد تا به سلول‌ها فرمان دهند واکسن را درون بدن خود انسان تولید کند. اگر بتوانیم این رویکرد را در ارتباط با یک بیماری با موفقیت به سرانجام برسانیم، این شانس را خواهیم داشت تا برای بیماری‌های دیگر نیز با پیاده‌سازی یکسری تغییرات از این راهکار استفاده کنیم.
؛این امکان وجود دارد تا داروها و مواد ژنتیکی مصنوعی را به درون بدن انسان وارد کرد تا به سلول‌ها فرمان دهند واکسن را درون بدن خود انسان تولید کند؛
در نتیجه این امکان وجود خواهد داشت تا بیماری‌هایی همچون ایدز، مالاریا و سل را با استفاده از این تکنیک درمان کنیم. اما به این نکته توجه داشته باشید این واکسن‌ها پیش از آنکه یک بیماری شیوع پیدا کند، باید مورد استفاده قرار گیرند. به عبارت دیگر این واکسن‌ها به منظور پیشگیری باید مورد استفاده قرار گیرند. در نتیجه در مناطقی که امکانات کمی برای مقابله با چنین بیماری‌هایی وجود دارد، مهم است که فرآیند نظارت بهبود پیدا کند. اولین گام برای حل این مشکل تقویت سیستم بهداشت عمومی در کشورهای آسیب‌پذیری است. ضروری است کشورها یک برنامه نظارت مستمر در اختیار داشته باشند تا به سرعت اطلاعات لازم برای تشخیص سریع یک بیماری را به دست آوردند. باید اطمینان حاصل کنیم کشورها اطلاعاتی که در این ارتباط به دست می‌آورند را با یکدیگر به اشتراک قرار دهند. برای این منظور کافی است آزمایشگاه‌ها در مواجه با کوچک‌ترین عامل بیماری‌زا به سرعت فرآیند شناسایی را آغاز کنند.»
«نکته دیگری که وجود دارد این است که در مواجه با بیماری‌های فراگیر باید از رویکردی شبیه به زمان جنگ استفاده شود. برای این منظور باید آمادگی لازم در برابر چنین تهدیداتی را داشته باشیم و به خوبی از این موضوع اطلاع داشته باشیم که بیماریها چگونه منتشر می‌شوند، واکنش مردم در زمان شنیدن چنین اخباری چگونه است و آیا راه‌های ارتباطی، بزرگراها و در کل سیستم حمل‌ونقل این پتانسیل را دارند تا به خوبی جوابگوی شرایط بحرانی باشند یا خیر.
؛در مواجه با بیماری‌های فراگیر باید از رویکردی شبیه به زمان جنگ استفاده شود؛
مسئله مهم دیگری که در این زمینه باید مورد توجه قرار گیرد در ارتباط با مباحث مالی است. در حال حاضر این امکان وجود ندارد کشورهای فقیر را در برابر این تهدیدات محافظت کرد. برای آنکه بتوان از همه کشورهای جهان در برابر بیماری‌های فراگیر محافظت کنیم سالانه به بودجه 3.4 میلیارد دلار نیاز است، اما متاسفانه شاهد این موضوع هستیم که هر ساله نزدیک به 570 میلیارد دلار از بابت بیماریها زیان وارد می‌شود. امروزه خطر بیماری‌های فراگیر بسیار فراتر از جنگ هسته‌ای یا تغییرات جوی است. در مجموع دو حقیقت بزرگ در آینده پیش روی ما خواهد بود، اول آنکه بیماری‌های فراگیر فاجعه بزرگ دیگری را برای تاریخ بشریت رقم بزنند. حقیقت دوم این است که در شاهد آینده پیروزی بزرگی در مواجه با چنین پیامدهایی باشیم. آن‌گاه خواهیم توانست جشن پیروزی خود را بر پا کنیم به سبب آنکه موفق شده‌ایم بر بزرگ‌ترین چالش‌های جهان فائق آییم و جهانی امن‌تر، سالم‌تر و با ثبات‌تر را به وجود آوریم.
Twitter
Google
Yahoo
Delicious
بالاترین
دنباله
نسخه‌ی چاپی
ارسال اين مطلب به دوستان