چند روز از به ثمر رسیدن انقلاب تونس، و شروع قیام مصریها سپری نشده بود که دیدم دبیرکل مصری و اسبق سازمان ملل، یعنی جناب پترس غالی دارد با یکی از کانالها مصاحبه می کند.
او می گفت نباید مصر 80 میلیونی را با تونس 10 میلیونی، که از فرانسه و دنیای غرب خیلی تأثیر فرهنگی پذیرفته، مقایسه کرد. مثل خیلیهای دیگر، به زعم او هم دست کشیدن حسنی مبارک از قدرت، به سادگی رفتن زینالعابدین بن علی از تونس نبود. ولی به علت پافشاری بینظیر مردم مصر، بالاخره مبارک از اریکه پایین آمد و این در حالی بود که در اردن، بحرین، یمن، و الجزایر جرقههای مشابه زده شد.
استعفای مبارک و پیروزی مردم مصر به اندازه کافی نادرست بودن طرز تفکر پترس غالی را نشان میداد. او نمیدانست که در عصر اطلاعات نمیتوان به سادگی گفت جوامع با هم متفاوتند! البته تفاوتها سر جای خود هستند؛ ولی اینها منحصر به تفاوت میزان کله شقی دیکتاتورها، و دستگاه سرکوب آنها است. بن علی و مبارک تا حدودی مقاومت نشان دادند و بالاخره تسلیم شدند.
در میان کشورهای عربی به نظر میرسید لیبی آخرین کشوری باشد که در این دومینو رهبر دیوانهاش را عزل کند. با توجه به مساحت زیادش، جمعیت کمی داشته، و مثل مصر نیست که جمعیت فوق العاده انبوه و متراکمی در حاشیه نیل و دلتای آن داشته باشد.
ولی تکنولوژی و عصر ارتباطات کارش را در یک جامعه عشیرهای و طایفهای هم به سادگی انجام میدهد! حال قذافی جانی، بیاید و ساعتها در قصر مخروبهاش پرت و پلا بگوید و نکات به اصطلاح برجسته کتاب سبزش را نعره بزند، باز نمیتواند جلوی آگاهی و یادگیری تجربه از دیگر ملتها را، با سدهای فرسوده اش بگیرد؛ حتی اگر روی مبارک و دیگران را در آدمکشی و گردنکلفتی سفید کند.
انقلابهای مشابه و پیاپی در دنیای اعراب، که جملگی از تکنولوژی اطلاعاتی بهره گرفته و با وجود نبود رهبری کاریزماتیک، انسجام داشته و به طرز عجیبی هم از آنارشیسم دور است، فرارسیدن دموکراسی دیجیتال را در آینده نزدیک نوید میدهد.
دور نیست روزی که تصمیم گیریهای تک نفره و یا چندصدنفره، جایش را به تصمیمگیری لحظهای، و با مشارکت تک تک افراد جوامع بدهد.
مطلب مرتبط:
توسعه روز افزون تكنولوژي و آينده دموكراسي
پ. ن:
در مطلب فوق آرزوي پيروزي براي مردم ليبي نكردم. با اينكه با آرزو و دعا كاري درست نميشود ولي حداقل اظهار همبستگي در اينترنت كمترين كاري است كه ميتوان انجام داد. و در اين ميان معلوم نيست اين سازمان ملل به چه دردي ميخورد! گويا خود قذافي بيشتر از هر كس ديگري به مقوله بيعرضگي سازمان ملل(بخوانيد دول) واقف بود كه پارسال كاغذها را از پشت تريبون مجمع عمومي سازمان ملل به سوي آقاي رئيس پرتاب كرد!!
هر ثانيه كه حكومت قذافي بيشتر عمر ميكند، بشر قرن بيست و يك شرمندهتر مي شود.