حضور ۲۰ ساله اینترنت در زندگی روزمره، جوامع بشری را به جهانی شدن نزدیک تر کرده است.
کامپیوترتان را روشن می کنید، نرم افزار جستجوگر اینترنتی را روی صفحه کامپیوتر باز می کنید و سری به سرویس پست الکترونیک می زنید. یکی از دوستانتان با ارسال نامه ای شما را برای شرکت در مراسم جشن ازدواجش دعوت کرده است. بلافاصله از طریق اینترنت اقدام به خرید بلیت هواپیما و رزرو هتل می کنید و ناگهان متوجه می شوید دوستتان نیز همزمان آنلاین است. از سرویس گفت وگوی اینترنتی استفاده می کنید و در این گفت وگو دوستتان از شما می خواهد چیزی را برایش خریده و همراه خود به جشن او ببرید.
پیش از این که از پای کامپیوتر بلند شوید، سری هم به سرویس اطلاع رسانی وضعیت آب و هوا می زنید تا با اطلاع از پیش بینی وضعیت آب و هوای شهر مقصد هر آنچه را که برای سفر لازم دارید آماده کنید. همزمان قبض تلفن همراهتان هم از طریق اینترنت پرداخت می کنید و گشتی هم در دنیای خبرها می زنید. ناگهان یادتان می افتد باید سری هم به سایت دانشگاه بزنید و از وضعیت و زمان انتخاب واحد ترم بعد آگاه شوید و... همه اینها کافی است تا متوجه شوید بدون این که به اهمیت این موضوع پی برده باشید تا چه حد مسوولیت انجام کارهای روزانه خود را به اینترنت واگذار کرده اید.
● اینترنت ۲۰ ساله شد
اینترنت بزرگ ترین سامانه ای است که تا به حال به دست انسان طراحی و اجرا شده است. شبکه ای متشکل از میلیون ها شبکه خصوصی، عمومی، آموزشی، تجاری و آنچه فکرش را بکنید که در برگیرنده منابع اطلاعاتی و خدماتی گسترده ای است که مهم ترین آنها وب جهان گستر و پست الکترونیک هستند. در روز ۶ آگوست ۱۹۹۱/ ۱۳۷۰ تیم برنزلی با هدف سازماندهی اطلاعات در یک شبکه کامپیوتری، (world wide web) وب گستر جهانی را ارائه کرد که پس از مدتی به عنوان یک سرویس عمومی روی اینترنت آغاز به کار کرد و امروز پس از گذشت ۲۰ سال شاهد تحول عظیمی در دنیای اطلاعات و چگونگی ارائه سرویس و خدمات مختلف هستیم به گونه ای که می توانیم بسیاری از امور را که در گذشته انجام آنها مستلزم صرف زمان قابل توجهی بود؛ براحتی و از طریق اینترنت انجام دهیم. به این ترتیب ۲۰ سال پیش با تولد نخستین وب سایت دنیا وب متولد شد و این همان چیزی است که امروزه تحت عنوان اینترنت قدم به دنیای زندگی ما کاربران گذاشته است.
اینترنت برخلاف آنچه تصور می شود، تنها یک رسانه نیست، بلکه زیربنا و اساس ارتباطات جهانی است. از پست الکترونیک، سرویس گفت وگوی اینترنتی و صفحات نامحدودی از اطلاعات و داده ها در زمینه های مختلف که هر لحظه میلیون ها صفحه نیز به آن افزوده می شود تا وبلاگ ها و بسیاری از امکانات دیگری که اینترنت در اختیار ما گذاشته است، از این شبکه بزرگ جهانی رسانه ای در قرن بیستم فراتر از آنچه در قرن بیستم درباره آینده مدیا تصور می شد، ساخته است.
دور از انتظار نیست که برای آن دسته از افرادی که امکان دسترسی به اینترنت در سال های آتی برایشان فراهم نشده باشد، زندگی سخت و طاقت فرسا و امکانات اولیه محدود و دور از دسترس باشد
اختراع چاپ، تلگراف، برق، تلفن، رادیو و تلویزیون هرکدام سرآغاز تحولات مهمی در زندگی انسان بودند. اما اینترنت اختراعی متفاوت است که به نوعی همه این اختراعات را نیز تحت پوشش قرار می دهد و سرعت تحولات ناشی از این اختراعات را افزایش می دهد. اما براستی این اینترنت است که زندگی انسان را دستخوش تحولات شگرفی ساخته یا انسان است که در حال تغییر و تحول بوده و اینترنت را با ویژگی های بارز انسانی خود اختراع کرده است؟
● زندگی در دنیای مجازی
پیشرفت دانش و فناوری و همچنین گسترش اطلاعات و ارتباطات در مقایسه با گذشته حاکی از وجود پدیده ای است که بسیاری از فعالیت های روزمره زندگی انسان را تحت تاثیر خود قرار داده است. این پدیده که انقلاب عظیمی را در زمینه تبادل اطلاعات در سطح دنیا ایجاد کرده است چیزی نیست جز اینترنت. این شبکه بزرگ اجتماعی و منبع عظیم اطلاعاتی حتی زندگی بسیاری از افرادی را که از اینترنت استفاده نمی کنند یا شرایط استفاده از آن برایشان فراهم نیست نیز به نوعی متحول ساخته است.
بنابراین دور از انتظار نخواهد بود که زندگی انسان امروزی به این پدیده وابسته شده باشد. شبکه های اجتماعی یکی از خدمات ارائه شده در اینترنت است که برخلاف این که تصور می شد اینترنت موجب کاهش روابط بین افراد شود، زمینه مناسبی را برای گسترش دامنه ارتباطات بین افراد ایجاد کرده است. در این فضای مجازی می توانیم دوستان قدیمی خود را بیابیم و در مجموعه ای گسترده تر به دوستی هایمان ادامه دهیم. استفاده از اینترنت برای انجام تحقیقات دانش آموزی و دانشجویی، انجام پروژه های تحقیقاتی آنلاین، خرید و فروش های اینترنتی، شبکه های بانکی و حتی تفریح همه خدماتی هستند که از وابستگی زندگی انسان به شبکه های مجازی حکایت می کنند. با ظهور اینترنت بسیاری از کارها نظیر فعالیت های بانکی رنگ دیگری به خود گرفته است تا جایی که دیگر تصور این که روزی بتوانیم از خدمات بانکداری الکترونیک و سیستم های خودپرداز چشم پوشی کنیم، امکان پذیر نخواهد بود.
بنابراین دور از انتظار نیست که برای آن دسته از افرادی که امکان دسترسی به اینترنت در سال های آتی برایشان فراهم نشده باشد، زندگی سخت و طاقت فرسا و امکانات اولیه محدود و دور از دسترس باشد.
بسیاری بر این باورند که تا ۱۰ سال آینده دسترسی به خطوط پرسرعت اینترنت برای همه کاربران اجتناب ناپذیر است. در این صورت دنیا تبدیل به یک شبکه بزرگ اجتماعی و اقتصادی خواهد شد که فاصله بین اعضای آن تنها یک کلیک است. با ورود به هزاره سوم، دسترسی کاربران به اینترنت چندبرابر شده و تعداد کاربران اینترنتی نیز تا ۱۰ سال آینده به چند برابر آمارهای کنونی افزایش خواهد یافت.
● ابری در آسمان دنیای فناوری ارتباطات
سرعت رشد اینترنت در ۲۰ سال گذشته به قدری چشمگیر بوده است که پیش بینی تحولات اینترنت در ۲۰ سال آینده قدری مشکل به نظر می رسد.
بسیاری بر این باورند که در آینده اینترنت به ابزاری همه کاره مبدل خواهد شد که هر کس می تواند براساس نیازش از آن استفاده کند و این در حالی است که این ابزار می تواند در فضایی گسترده تر پاسخگوی نیازهای کاربران باشد، اما این که کدام یک از کاربردهای شبکه های اینترنتی آینده اینترنت را از آن خود خواهد ساخت، موضوعی است که عقاید و نظرات مختلفی درباره آن ارائه شده است. به عقیده بسیاری از کارشناسان، آینده اینترنت در اختیار شبکه های تلفن همراه خواهد بود. تلفن های همراهی که تنها یک تلفن ساده نبوده و به دستگاه های قدرتمندی مبدل خواهند شد که علاوه بر ایجاد ارتباطات سیار، خدمات دیگری را نیز در اختیار مشترکان تلفن همراه قرار خواهند داد. از سوی دیگر بسیاری نیز بر این باورند که شبکه های اجتماعی نقطه اوج انقلاب اینترنتی هستند و جایی را برای دیگر نوآوری ها در این عرصه باقی نخواهند گذاشت. به گفته این گروه، نسل بعدی اختراعات و ابداعات در دنیای اینترنت متعلق به شبکه های اجتماعی مجازی خواهد بود. بنابراین همان طور که عصر کامپیوتر در دنیای اینترنت خلاصه شد، دنیای اینترنت نیز در شبکه های اجتماعی مجازی خلاصه خواهد شد. به گفته این گروه از محققان شبکه های اجتماعی همچون یک کاتالیزور شیمیایی موجب تسهیل برقراری ارتباطات بین انسان ها خواهند شد و به این ترتیب با حضور این شبکه، ارتباطات میان افراد گسترش یافته و به جهانی شدن نزدیک تر خواهد شد.
براساس پیش بینی های انجام شده توسط محققان تا ۳ سال آینده بیش از ۸۰ درصد عملیات کامپیوتری از طریق ابرهای محاسباتی انجام خواهد شد و به این ترتیب می توان گفت که آینده اینترنت در انحصار این فناوری خواهد بود. ابرهای محاسباتی توده ای از یک منبع انفورماتیکی و متشکل از برنامه های جانبی، محاسباتی و نوشتاری هستند که تا ۳ سال آینده به صورت آنلاین در اختیار کاربران اینترنتی قرار می گیرند و در نتیجه دیگر کاربر مجبور نخواهد بود از برنامه هایی که روی سیستم کامپیوتر خود نصب می کند، استفاده کند. بلکه می تواند این برنامه ها را از طریق اینترنت در اختیار داشته باشد و این نشان دهنده این است که در آینده فناوری های کامییوتری در جهتی پیش خواهند رفت که بیش از پیش زندگی انسان را به اینترنت و دسترسی به شبکه وابسته می سازند. بی شک هر چه ابعاد زندگی انسان وسیع تر شود، نقش اینترنت در زندگی نیز گسترده تر خواهد شد و تا زمانی که فناوری جدید جایگزین اینترنت شود، زندگی انسان نیز مستقل از این شبکه جهانی پیش نخواهد رفت. به عبارت دیگر امروزه انسان ها به قدری به کامپیوتر و خدمات مختلفی که از طریق شبکه های اینترنتی دریافت می کنند، وابسته شده اند که جدایی از این فناوری و خدمات وابسته به آن ناممکن به نظر می رسد.