دانشمندان میگویند ارزیابی فشار دست روشی ساده، سریع و بدون هزینه برای تشخیص احتمال مرگ بعلت بیماریهای مختلف بخصوص بیماریهای قلبی است.
این محققان کاهش فشار دست هنگام گرفتن اشیا مثلا هنگام دستدادن را نشانه رو به زوال رفتن سلامت میدانند.
نتایج این تحقیق بینالمللی که در ۱۷ کشور دنیا (از جمله در ایران) بر روی حدود ۱۴۰ هزار نفر در فاصله سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۹ انجام شده در نشریه لنست منتشر شده است.
شرکتکنندگان در این تحقیق از بین خانوادههایی از طبقات مختلف اقتصادی و اجتماعی-فرهنگی انتخاب شدند که حداقل یکی از اعضای خانواده بین ۳۵ تا ۷۰ سال داشته باشد و خانواده قصد تغییر محل سکونت در چهار سال نداشته باشد.
قدرت عضلانی بعنوان معیاری برای ارزیابی احتمال مرگ بر اثر بیماریهای قلبی در نظر گرفته میشود اما این محققان میخواستند دریابند که آیا این معیار میتواند در پیشبینی مرگ زودرس در گروههای مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کاربرد داشته باشد یا نه.
قدرت عضلانی با فشار دست موقع گرفتن اشیا (grip strength) ارزیابی میشود. برای ارزیابی این قدرت عضلانی، معمولا پزشک از بیمار میخواهد که دستش را بگیرد و فشار دهد اما برای این تحقیق از دستگاه سنجش فشار دست استفاده شد.
دستگاه سنجش فشار دست (دینامومتر)
این تحقیق نشان داد بین کاهش قدرت دست هنگام گرفتن اشیا و مرگ بعلت تمام بیماریها، هم علل قلبی (سکته قلبی) و هم غیر قلبی ارتباط وجود دارد و در تمام کشورها و طبقات اقتصادی و اجتماعی یکسان است (اسثنای آن سرطان در کشورهای پیشرفته و بستری شدن بعلت بیماری تنفسی بود).
هر چه سرعت کاهش قدرت دست بیشتر باشد احتمال مرگ بعلت بیماریهای مختلف بالا میرود، هر پنج کیلو کاهش، احتمال مرگ بعلت بیماریهای مختلف را ۱۶ درصد و احتمال مرگ بعلت بیماریهای قلبی و غیرقلبی را ۱۷ درصد (سکته قلبی هفت درصد، سکته مغزی ۹ درصد) افزایش میدهد.
علاوه بر این فشار دست، احتمال مرگ بعلت تمام بیماریها از جمله بیماریهای قلبی را بهتر از اندازهگیری فشار خون (سیستولیک) پیشبینی کرد.
این تحقیق همچنین نشان داد که افراد مبتلا به سکته مغزی، سکته قلبی، سرطان یا بیماریهای تنفسی که فشار دست خوبی دارند احتمال مرگشان کمتر از کسانی است که فشار دستشان ضعیف است.
دکتر رویا کلیشادی متخصص اطفال و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از نویسندگان این تحقیق بوده است.