سرفصل ها و محتوای فیلم آموزشی فدراسیون جهانی آیندهپژوهی برای فارسی زبانها
مدرس: وحید وحیدی مطلق، عضو منتخب هیئت اجرایی فدراسیون جهانی آیندهپژوهی
هفتهی اول: معرفی تاریخچه و تعاریف و ایدههای پایه
· موضوع اول: آیندهپژوهی چیست؟
ارائهی تعاریف ابتدایی، انواع آیندهها و دیگر مفاهیم پایهای و روششناسی در حوزهی آیندهپژوهی.
· موضوع دوم: تاریخچهی مختصر حوزهی آیندهپژوهی؛
بررسی موجهای اصلی آیندهپژوهی و بویژه ظهور رشتهی دانشگاهی و سیستماتیک آیندهپژوهی مدرن در طی 50 الی 60 سال گذشته.
هفتهی دوم: زمان بزرگ؛ آیندهپژوهی چگونه زمان حال را گسترش میدهد؟
· موضوع اول: مفهوم حال 200 ساله و قرارگیری دوره و زمانهی کنونی در بین دوران پدربزرگها و مادربزرگها و دوران نوهها و نتیجهها.
· موضوع دوم: دوگانگی ساختار و عاملیت و فلسفهی تاریخ؛
معرفی بیست نظریهپرداز در حوزهی کلان الگوهای تاریخی جهان بویژه ظهور و سقوط تمدنها، امپراتوریها، دولتها و انقلابها.
· موضوع سوم: پروژهی تاریخ بزرگ و ظهور آستانهی بعدی پیچیدگی در مرحلهی نهم تاریخ بزرگ پیدایش کائنات، منظومهی شمسی، زمین، حیات، انسان و پس از انسان.
· موضوع چهارم: آینده در افق بسیار دور مانند پروژهی ساعت ده هزار ساله در بنیاد لانگ ناو
هفتهی سوم: فضای بزرگ؛ آینده های پیچیدهی جهانی ، چهرههای برجستهی آینده پژوهی و سازمانهای حرفهای.
· موضوع اول: مفهوم لایههای فضایی از فرد و جامعهی محلی تا قلمرو جهانی و سیارهای؛
بررسی تاثیرات تفکر بلند مدت بر فضای جغرافیای زیست، سپهر اندیشه و آگاهی انسان از لایهی فردی، محلی، ملی تا محلی-جهانی و آیندههای سیارهای.
· موضوع دوم: معرفی اساتید و چهرههای برجستهی جهانی در حوزهی آیندهپژوهی شامل نظریهپردازان کلیدی در طی 50 سال گذشته در مناطق مختلف سیارهی زمین.
· موضوع سوم: معرفی سازمانها و انجمن های علمی و تخصصی جهانی؛
آشنایی با سازمانها و نهادهای علمی و حرفهای کلیدی جهانی و تفاوتهای بین آنها بر حسب شرایط عضوگیری.
هفتهی چهارم: آیندهپژوهی علم است یا هنر ؛ معرفی پنج سنت کلیدی حوزهی آیندهپژوهی
· موضوع اول: کلانروندهای ذهن جامعهی بشری و چگونگی تغییر و تحول علم و دانش؛
معرفی و بحث دربارهی مهمترین تحولات در درون رشتههای مختلف علوم طبیعی و انسانی در نیم قرن گذشته.
· موضوع دوم: آشنایی با کلیات پنج سنت یا سبک اصلی آیندهپژوهی؛
معرفی و تطبیق ویژگیهای مهم و مفروضات نظریهی دانش در پنج سنت اصلی آیندهپژوهی و چگونگی پاسخگویی آنها به تکامل تفکر و دانش بشری در قالب کلان روندهای ذهن.
هفتهی پنجم: آیندهپژوهی علم است یا هنر ؛ معرفی پنج سنت کلیدی حوزهی آیندهپژوهی
· موضوع اول: دیدگاه اثباتگرایانه و پیشگویانه و علمی- تجربی به آیندهی منفرد؛
معرفی و بررسی پارادایم علمی اثباتگرایانه، به عنوان زیربنای دیدگاه علمی- تجربی و روندیابی آیندهی محتمل.
· موضوع دوم: دیدگاه انتقادی، هنجاری و پستمدرن؛
معرفی پارادایم پسااثباتگرایانه و اولین دیدگاه پسااثباتگرایانه در قالب آیندهپژوهی انتقادی و پست مدرن به منظور بازنگه داشتن فضای مفهومی و معرفتشناختی آیندههای ممکن مختلف.
هفتهی ششم: آیندهپژوهی علم است یا هنر ؛ معرفی پنج سنت کلیدی حوزهی آیندهپژوهی
· موضوع اول: دیدگاه فرهنگی- تفسیری؛ حرکت به سمت آیندههای بدیل از منابع تمدن غیر غربی؛
معرفی و بحث دربارهی تفاوتهای فرهنگی و تفسیری در آیندهپژوهی به منظور توانمندسازی گروههای سنی نسل جدید، جوانان، اقلیتها، گروه زنان و بازیگران غیر غربی برای چشماندازسازی متفاوت و همکاری در پروژههای آیندهپژوهی مطابق نیازها و خواستههای ویژهی آنها.
· موضوع دوم: دیدگاه توانمندساز، امید آفرین، مشارکتی و تحولساز، آیندهپژوهی و ارتباط آن با اقدامپژوهی و یادگیری حین عمل با هدف حضور همگانی و نیز ایجاد جنبشهای اجتماعی و تحولات اساسی و گسترده.
· موضوع سوم: دیدگاه انتگرال و فرارشتهای با شعار فدراسیون جهانی آیندهپژوهی یعنی تمرکز بر «افق بلند مدت، تصویر بزرگ سیارهای و تغییر و تحولات ریشهای و اساسی»؛
معرفی مطرحترین دیدگاهها به آیندهپژوهی انتگرال به عنوان گستردهترین و عمیقترین نگرش که در آن بحث، مناظره و رقابت و تجمیع بین نظریه ها چشمگیر است.
هفتهی هفتم: آیندههای شهرنشینی خلاق، فراصنعتی، هوشمند با تأکید بر توسعهی پایدار
آیا ایرانیان میتوانند سرمشق و رهبر منطقه و جهان در توسعهی پایدار شوند؟
· موضوع اول: آیندههای شهرنشینی پایدار، دیدگاه علمی- تجربی و انتقادی و پستمدرن به پدیدهی شهرنشینی؛
بررسی کلان روندهای جهانی شهرنشینی، سپس نگاه انتقادی به چالشهای شهرنشینی سریع و افسار گسیخته مثلا ابر صنعتی شدن در چین.
· موضوع دوم: آیندههای خلاق و فراصنعتی، دیدگاه توانمندساز و مشارکتی به شهرنشینی؛
معرفی ضد روندهای مقابل رشد شهرنشینی و ویژگیهای مطلوب شهرنشینی فراصنعتی و خلاق شامل جوامع هوشمند، شبکهای و طرحهای معماری رادیکال.
· موضوع سوم: آیندههای بدیل انرژی، دیدگاه فرهنگی و انتگرال به شهرنشینی؛
بررسی سنتهای حکیمانهی تاریخی و امکان یکپارچهسازی آنها با نوآوریهای هوشمند عصر مدرن به منظور ایجاد پروژههای پایلوت شهرنشینی با منابع انرژی جایگزین، شامل مثالهایی مانند اکوسیتیها و سیستمهای تهویهی هوای طبیعی.
هفتهی هشتم: آیندههای حیرتانگیز کسب و کار و زندگی در کف دست شما
· موضوع اول: خیزش و نفوذ گوشیهای هوشمند همراه؛
معرفی کلان روندهای علمی-تجربی در بازار جهانی گوشیهای همراه، رشد تصاعدی کاربران و استفادهی گسترده بویژه در کشورهای عرب و اسلامی.
· موضوع دوم: چالشهای زندگی در عصر دیجیتال از اعتیاد تا مردمسالاری، دیدگاه انتقادی و فرهنگی به رشد و نفوذ و کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات؛
بحث دربارهی آسیبهای روانشناختی و اجتماعی کاربرد گوشی همراه بویژه در خرده فرهنگ جهانی جوانان، آشنایی با ضد روندها و موضوعات نوپدید در کشورهای توسعه یافته.
· موضوع سوم: فناوری اطلاعات و ارتباطات و نوسازی مدل کسب و کار و یادگیری و آموزش، نگاه عمیقتر به آیندههای توانمندساز و امیدآفرین و انتگرال، کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات برای مناطقی مانند افریقا و کارآفرینهای بالقوهی محروم از امکانات و بررسی کاربرد آموزشی و ثروتآفرین فناوری اطلاعات و ارتباطات برای جوانان به منظور ایجاد یک سبک زندگی خردمندانه و اخلاقی.
هفتهی نهم: ترابشریت، پساانسان و آیندههای فناوریهای همگرا
· موضوع اول: ترابشریت و ساخت آرمان شهرها بر اساس فناوریهای پیشرفتهی همگرا از منظر سنت علمی-تجربی و سنت انتقادی؛
معرفی و بحث دربارهی کلان روندهای معطوف به تغییر ماهیت گونهی انسان و تقویت فوقالعادهی ویژگیهای جسمی و ذهنی انسان از طریق فناوریهای همگرای پیشرفته در چهارچوب نگرش کورنوکوپیا و توجه به دیدگاههای انتقادی در قالب ناکجاآباد مالتوسی.
· موضوع دوم: انسانی سازی مجدد ترابشریت و عبور از اومانیسم، توجه به دوگانگی ذهن و ماده و دیدگاههای فرهنگی- تمدنی و اهمیت رویکردهای معنوی و غیر ماتریالیستی به کمال انسان و بلوغ آگاهی که وابستگی برجستهای به اینترنت یا گوشیهای هوشمند ندارد.
· موضوع سوم: اهمیت کنترل پذیری هوش مصنوعی مشابه انرژی هستهای، رقابت انسان با ماشین و تاسیس آژانس بینالمللی هوش مصنوعی برای ضابطهمندی؛
دیدگاه توانمندساز و انتگرال دربارهی تقویت فوقالعادهی جسمی و ذهنی گونهی انسان ناتوان معاصر، بررسی تنشهای نوظهور ناشی از کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات بویژه وابستگی شدید انسان به آن و طرح سئوال دربارهی شیوههای استفادهی انتگرال و توانمندساز برای عموم مردم.