آشتی دادن جامعه با آینده، رسالت اصلی آینده پژوهی
اگر عضو یکی از شبکههای زیر هستید میتوانید این مطلب را به شبکهی خود ارسال کنید:
[07 Mar 2019]
[ دکتر محسن طاهري]
مديرگروه آينده پژوهي دانشگاه اصفهان گفت: تمام سرمایه انسانها آینده است و راه ساختن آینده از گذرگاه آشتی دادن نسلها با آینده میگذرد.
محسن طاهري دمنه در گفتوگو با خبرنگار ایسنا-منطقه اصفهان با بیان اینکه سابقه اندیشیدن به آینده به درازای عمر بشر است، اظهار کرد: نیاکان اولیه بشر، حتی آنهایی که ابزاری برای ثبت وقایع روزمره خود نداشتند نیز با مقوله گذر زمان و آینده آشنایی داشتند. فهم امروز ما نسبت به گذر زمان و آینده تکامل یافته تا جایی که اجداد ما از تغییر فصول گذر زمان را می فهمیدند و امروز به زمان به مثابه یک مفهوم تاحدی انتزاعی می اندیشیم.
وی با بیان اینکه آینده پژوهی به لحاظ علمی سبقهای نیم قرنی دارد، گفت: آینده پژوهی در کشورهایی مانند آمریکا و فرانسه متولد و هدفش این بود که چگونه میتوان به صورت علمی و نظام مند به آینده پرداخت.
مديرگروه آينده پژوهي دانشگاه اصفهان خاطرنشان کرد: نخستین تلاشها برای آینده پژوهی، استفاده از ابزار علم برای پیش بینی بود، اما بعدترها آینده پژوهان با اعتراف به این امر که پیش بینی آینده در بسیاری از حوزهها امری نشدنی است، به رویکردهای تعبیری، انتقادی، یادگیری حین عمل و آینده های یکپارچه روی آوردند.
طاهری دمنه با تاکید بر اینکه بنیان فکری رشته آینده پژوهی به "آینده ها" توجه دارد، افزود: در ایران آینده پژوهی حوزه ای نو و جدیدی است.
وی درخصوص تبلور این رشته نوظهور در ایران گفت: آینده پژوهی از 10سال پیش در دانشگاه های ایران آغاز شد. دانشگاه اصفهان نیز از سال 96 به طور جدی به این رشته توجه ویژه داشته و درحال حاضر گروه آینده پژوهی دانشگاه اصفهان به عنوان یکی از گروه های پیشرو در حوزه آینده پژوهی مشغول به فعالیت است.
طاهری دمنه از نگاه های مثبت نسبت به این رشته خبر داد و افزود: بدنه تخصصی آینده پژوهی ایران هرچند با تعداد اندک، اقدامات بسیار شایسته ای انجام داده است. دانشگاه اصفهان نیز طی یک سال گذشته در این حوزه فعالیت های مفیدی داشته است.
یک آینده پژوه به دنبال ایجاد روحیه تحول خواهی در جامعه است
به گفته این آینده پژوه تلاش این رشته ایجاد حرکت و تقویت روحیه تحول خواهی در جامعه است تا در نهایت به برابری، اجتماعی و توسعه پایدار ختم شود. آینده پژوهی شناخت بلندمدت از آینده جمعی و توصیه هایی برای کنش گری در زمان حال می دهد.
به گفته این استاد دانشگاه مخلوط شدن آینده پژوهی با شارلاتانیسم علمی و خدمت بی چون و چرای آینده پژوه نماها به صاحبان قدرت نقاط ضعف این رشته هستند که یک طرفش به رمالی و کف بینی و یک سویش به استعمار آینده می رسد و رشد سطح آگاهی های عمومی جامعه و مطالبه گری جامعه از آینده نقطه قوتی برای قوام هر چه بیشتر این رشته محسوب می شود.
وی خاطرنشان کرد: متاسفانه برخی افراد بدون داشتن سواد کافی تنها از واژگان این رشته استفاده می کنند، اما از سویی دیگر اینکه جامعه به بلوغی رسیده است که می داند آینده را نباید به خود وانهاد، جای امیدواری دارد. در جامعه سطحی از آگاهی در حال رشد است که مردم از خودشان می پرسند سهم ما از آینده چیست؟
مديرگروه آينده پژوهي دانشگاه اصفهان وظیفه یک آینده پژوه را آشتی دادن مردم جامعه با آینده دانست و تاکید کرد: به عنوان یک آینده پژوه از تفکری که جامعه را در گذشته نگه دارد و نتواند تخریب خلاق ایجاد کند، گریزانم. آینده پژوهی یک فرارشته است و به اقتضاء این فرارشتگی نسبت به آینده جامعه مسئولیت دارد. یک آینده پژوه اصیل برج عاج نشین نیست و به علوم خفیه نمی پردازد. آینده پژوه یک پای تفکرش در دانشگاه و یک پای حرکتش در جامعه است.
وی ادامه داد: تفکری که اجازه ندهد از گذشته به نفع رسیدن به یک آینده بهتر استفاده کرد، خطرناک است. اینکه به گذشته خود افتخار کنیم بدون اینکه برای رسیدن به آینده ای بهتر تلاش کنیم، فاجعه بزرگی برای جامعه به دنبال خواهد داشت.
طاهری دمنه تصریح کرد: برای من آینده مقوله ای ساختنی است و به عنوان یک آینده پژوه تمام تلاشم این است مردم را با آینده آشتی دهم و افتخارم این است که در راه ساختن آینده برای جامعه خود قدم بردارم. وطن پرست آینده گرا هستم و در ساختن آینده وطنم می کوشم.
وی تاکید کرد: امیدواری به آینده، می تواند آینده متفاوتی رقم بزند، اگر به جوانان سهم بدهیم، آنها می توانند منجیان آینده باشند.
وی با اشاره به دهم اسفند، روز جهانی آینده، اظهار کرد: سال گذشته در دانشگاه اصفهان برنامه ای تحت عنوان آینده شغل برگزار شد که این برنامه میزبان جمع کثیری از افراد جامعه و علاقه مندان به این حوزه بود. امسال نیز در روز یازدهم اسفند برنامه ای با محوریت آینده دانشگاه برگزار می شود که مختص اعضای هیات علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی است.
مطلبهای دیگر از همین نویسنده در سایت آیندهنگری: