نگاهى به مزيت هاى گازسوز كردن خودروها تنفس در فضاى بدون سرب
اگر عضو یکی از شبکههای زیر هستید میتوانید این مطلب را به شبکهی خود ارسال کنید:
[08 Nov 2007]
[ وحيد ارجمند]
يكى از اصلى ترين مشكلات فعلى در كشور، در زمينه استفاده از خودروهاى شخصى مصرف بالاى سوخت هاى فسيلى مانند بنزين و گازوئيل است كه سبب هدر رفتن سرمايه هاى ارزى و ريالى فراوانى براى كشور ما شده و علاوه بر آن موجب افزايش آلودگى هوا در كشور و خصوصاً شهرهاى بزرگى مانند تهران شده است.
در صورت ادامه روند فعلى درخصوص توليد خودروهايى با كيفيت هاى موجود و نيز افزايش روند توليد محصولات تا چندسال آينده شاهد كاهش سوخت هاى فسيلى خواهيم بود كه با توجه به تجديد ناپذير بودن اين گونه از سوخت هاى فسيلى و نيز قيمت هاى رو به رشد آن در سال هاى اخير، امكان فراهم كردن سوخت هاى فسيلى مقدور نبوده و با توجه به نياز روزافزون صنايع توليدى به اين قبيل از سوخت ها بايد به فكر چاره جويى در اين زمينه بود.
بهترين جايگزين براى خودروهاى بنزين سوز و گازوئيل سوز، استفاده از خودروهاى گازسوز است .در ابتدا در گازسوز كردن خودروها از گاز مايع استفاده مى شد كه اين گاز به دليل آلايندگى زيست محيطى بالا و همچنين هزينه هاى حمل و نقل آن از پالايشگاه ها به شهرها و در پايانه هاى فروش مشكلاتى نظير سوخت هاى فسيلى را درپى داشت، لذا فروش خودروهاى مجهز شده به گازمايع متوقف شد و شركت هايى كه وظيفه تبديل خودروهاى بنزين سوز به گازسوز را داشتند ديگر اقدام به اين كار نكردند و هم اكنون نيز جايگاه هاى عرضه اين نوع از گاز در كشور ما و در بسيارى از كشورها بسيار محدود است.
به عنوان جايگزين از گاز طبيعى براى سوخت خودروها استفاده شد كه استفاده از آن مزايايى را نيز به همراه داشت، از جمله پائين بودن قيمت گاز طبيعى نسبت به بنزين و آلودگى بسيار كمتر اين گاز نسبت به سوخت هاى فسيلى مشابه. به علاوه در كشور ما با توجه به ذخاير فراوان گاز- پائين بودن قيمت آن نسبت به سوخت هاى مايع، شبكه گسترده گاز رسانى در كشور صرفه اقتصادى بيشترى در استفاده از اين نوع سوخت وجود دارد.
به دليل آن كه درصد بالايى از گازطبيعى را متان تشكيل مى دهد، هيدروكربن هاى نسوخته در موتورهاى گازسوز نيز عمدتاً متان است كه گازى بى بو و بى اثر بوده و ميل به واكنش دهى پائين آن سبب كاهش واكنش ها مى شود كه منجر به توليد مه دود فتوشيميايى در محيط مى شود. نسبت كربن به هيدروژن در متان از هر هيدروكربن ديگرى پائين تر است كه همين امر سبب كاهش انتشار منوكسيد كربن شده و نيز انتشار دى اكسيد كربن را درحدود ۲۵ درصد نسبت به موتورهاى بنزين سوز كاهش مى دهد و اين كاهش سبب افت انتشار گازهاى گلخانه اى شده و اين امر نيز سبب روند نزولى در پديده گرم شدن زمين خواهدشد و پديده اى كه در ۱۰۰ سال اخير به يكى از مشكلات اصلى ساكنان كره زمين تبديل شده است و در اين يك قرن كره زمين نيم درجه نسبت به قرن گذشته گرم تر شده است.
*سابقه استفاده از گازطبيعى
تاريخچه استفاده از گازطبيعى به عنوان سوخت جايگزين در خودروها: به سال هاى اوليه دهه ۱۹۳۰ و در كشور ايتاليا باز مى گردد، در سال هاى ابتدايى دهه ۱۹۳۰ بحران هاى نفتى، تلاش براى امنيت انرژى، ارزانى گازطبيعى در مقايسه با سوخت هاى فسيلى، بحران هاى ناشى از آلودگى هوا و... سبب روى آوردن كشورهاى اروپايى به سوى سوخت هاى فسيلى گرديد. سابقه استفاده از گازطبيعى به جاى سوخت هاى فسيلى در كشور ما نيز به سال هاى ۱۳۵۰ و ۱۳۵۳ بازمى گردد. يعنى زمانى كه در شهر شيراز تعدادى از تاكسى ها به گازطبيعى فشرده تجهيز شدند و سپس اين عمليات تبديل در سال ۱۳۶۲ در شهر مشهد بر روى ۱۲۰۰ دستگاه تاكسى ديگر ادامه يافت و در اين دو شهر نيز جايگاه هايى براى عرضه گازطبيعى طراحى شد.
*تاريخچه موتورهاى احتراقى
اختراع موتور در طول ساليان متمادى و با افزوده شدن دانش و تجربه افراد و دانشمندان رخ داده است شايد بتوان تحولات عمده درمسير پيدايش و تكامل اين گونه از موتورها را به صورت زير دسته بندى كرد:
- در سال ۱۲۰۰ پس از ميلاد ايده اوليه استفاده از بخار براى توليد كار مكانيكى شكل گرفت.
- در سال ۱۷۰۰ ميلادى نخستين ماشين هاى بخارى توليد شد.
- در سال ۱۶۸۰ فيزيكدانى هلندى به نام كريستين هيگنز موتورى احتراقى را با سوخت باروت اسلحه طراحى كرد.
- در سال ۱۸۰۷ دانشمند سوئيسى به نام ريولز موتورى احتراقى داخلى كه از تركيب هيدروژن و اكسيژن بهره مى گرفت طراحى كرد.
- در سال ۱۸۲۴ مهندس انگليسى به نام براون به وسيله گازسوز كردن يك موتور بخار موفق به توليد نخستين ماشين گازسوز شد.
- در سال ۱۸۵۸ لينور موتورى گاز سوز با جرقه الكتريكى اختراع و آن را ثبت كرد.
- در سال ۱۸۶۲ طرح موتورى چهارزمانه توسط روكاس، مهندس فرانسوى به ثبت رسيد.
- در سال ۱۸۶۴ ماركوس مهندس اتريشى موتورى تك سيلندر با كاربراتورى ابتدايى توليد كرد و آن را به عنوان نيروى محركه يك گارى مورد استفاده قرار داد و پس از چندسال از اين موتور به عنوان نيروى حركتى يك خودرو بهره گرفت و نخستين ماشين بنزينى جهان شكل گرفت.
- در سال ۱۸۷۳ برايتون مهندس آمريكايى اقدام به طراحى خودرويى با سوخت روغن كرد.
- در سال ۱۸۶۶ لانگن و آگوست دست به توليد يك موتور گازى با بازدهى بالا زدند.
- در سال ۱۸۷۶ نخستين موتور دو زمانه توليد شد.
- در سال ۱۸۸۳ نخستين موتور ۴ زمانه تك سيلندر توسط ويل طراحى شد كه در اين موتور از گاز به عنوان سوخت پايه استفاده مى شد.
- در سال ۱۸۸۵ نخستين نمونه مدرن موتورهاى گازى توسط دايملر ساخته شد. در طراحى اين موتور براى نخستين بار از كاربراتور استفاده شده بود. سپس دايملر اين موتور را بهبود داد و تبديل به موتورى ۴ زمانه با سوپاپ هاى قارچى كرد.
- در سال ۱۸۹۰ نخستين موتور بنزينى ۴ سيلندر توسط مى باخ طراحى شد.
- در سال ۱۸۹۲ موتور ۴ زمانه ديزلى توسط رودلف ديزل طراحى و پياده سازى شد.
*امنيت بالا در خودروهاى گازسوز
خودروهاى گازسوز بر خلاف تصور عمومى داراى ايمنى بسيار بالايى است و احتمال بروز آتش سوزى در اين گروه خودروها به طور محسوسى كاهش يافته است. مخازن گاز استفاده شده از خودروهاى گازسوز بدون هيچ گونه فرآيند جوشكارى از لوله هاى فاقد درز و با فرآيندهاى پيشرفته صنعتى ساخته مى شود و پس از توليد نيز از مراحل تست بسيار سختى عبور كرده و آزمون هاى متعددى مانند آزمون آتش، آزمون گلوله پرتاب از ارتفاع، آزمون فشار، آزمون نفوذپذيرى و... را پشت سر مى گذرانند تا در مرحله عمر ۲۰ ساله خود بهترين و بيشترين كارآيى را داشته باشند.
به علاوه خودروهاى توليدى گازسوز از سوى شركت هاى ماشين سازى نيز ملزم به رعايت نكات ايمنى فراوان مانند ايمنى در تصادفات، ايمنى در آتش سوزى، عدم نشتى و... هستند كه رعايت اين نكات سبب بالارفتن امنيت در هنگام به كارگيرى ازسوى مشتريان نهايى خواهد شد.
*معايب خودروهاى گازسوز
از مهمترين معايب اين دسته از خودروها مى توان به كاهش توان در موتور اين قبيل از اتومبيل ها اشاره كرد و به علاوه اشغال فضاى صندوق عقب به دليل نصب مخزن گاز كه اين مشكل با طراحى ماشين هاى گازسوزى كه مخازن آنها در داخل شاسى تعبيه شده است، قابل حل است.
مطلبهای دیگر از همین نویسنده در سایت آیندهنگری: