این کتاب دربرگیرندة همة مقالههایی نیست که نوشتهام یا ترجمه کردهام. بخشی از آن مقالهها در این کتاب آمده و بخش دیگر در کتابی خواهد آمد دربرگیرندة مقالههایی در قلمرو فرهنگ، تاریخ، مطبوعات، کتابداری و اطلاعرسانی، به اضافة چند مقاله دربارة مسائل ورزش ایران. بقیه هم میماند برای آینده؛ اگر عمری باقی بود.
نخستین مقالهای که در کتاب حاضر آمده در اسفند 1364 ترجمه و منتشر شده، و تاریخ انتشار آخرین مقاله بهمن 1387 است؛ فاصلهای به درازای 23 سال! ولی تمامی مقالهها همچنان اعتبار و موضوعیت خود را حفظ کردهاند و همین مرا مشتاق کرد که آنها را در این مجموعه منتشر کنم.
برخی از مقالهها ارزش تئوریک دارند (مانند مقالة «دموکراسی و اقتصاد»)؛ برخی از آنها به مسائل روز پرداختهاند (مانند مقالة «از چاله به چاه» و مقالة «نه بر مرده، بر زنده باید گریست») و در دستهای دیگر از آنها با پژوهشهای موردی ارزندهای روبهرو هستیم (مانند مقالة «مدیریت، مدیران، و انقلاب» و «دربارة اقتصادهای با برنامهریزی مرکزی»).
در گزینش مقاله برای ترجمه، یا تعیین موضوع برای نوشتن، توجه کامل به مسائل و مشکلات سرزمین مادری داشتهام، و قصدم، در وهلة اول، این بوده است که دستمایهای فراهم کنم برای دانشجویان و مدرّسان رشتههای اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی و کارشناسان، پژوهشگران، مدیران میانی، سیاستگذاران و حتی مدیران عالیکشور، به ویژه آنانی که دغدغة اصلیِ ایشان توسعة اقتصادیـاجتماعیـ فرهنگیِ همهجانبه و پایدار این سرزمین است. ضمن اینکه برخی از این مقالهها الگوهای بسیار خوبی هستند برای اینکه فرابگیریم چگونه پژوهش کنیم و چگونه مقاله بنویسیم (نمونه: «مدیریت، مدیران و انقلاب» و «علم، تکنولوژی، و توسعة اقتصادی»).
مقالهها را، با در نظر گرفتن سنخیت موضوعی، در دو گروه قرار دادهام و در داخل هر گروه، ترتیب زمانی را بر حسب انتشار مقاله، رعایت کردهام.
کتاب را تقدیم میکنم به بایزید مردوخی، دوست و همکار دانشورم، که سراسر زندگی حرفهای خود را، بیدریغ و صمیمانه، در راه توسعة ایران صرف کرده و همچنان، خستگیناپذیر و مسئولانه، در این راه گام برمیدارد.