رهبر جمهوری اسلامی و وفادارانش روسیه را متحد استراتژیک خود می دانند . اما این یک توهم پیش نیست . چرا ؟
ثبت شده است که در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی، در سفری که یکی از دیپلمات های وزارت امور خارجه با هیئت همراهش به مسکو داشت، طرف ایرانی اصرار داشت که در تفاهم نامه ای که میان دو کشور امضا می شود، روسیه برای ایران از واژه متحد یا متحد استراتژیک یا دوست نزدیک استفاده کند اما طرف روسی به هیچ وجه راضی نشد، و پس از چانه زنی ها ، روس ها پذیرفتند از مفهومی به معنای کشور همراه با روسیه بدون هیچ بار سیاسی و خقوقی برای ایران استفاده کنند.
در سفری که سید ابراهیم رئیسی به روسیه داشت، شیوه استقبال کرملین از او، نشان می داد که مسکو می خواهد این پیام را بدهد، که به ایران به چشم یک متحد نمی بیند و حتی آن را یک کشور دوست و نزدیک به خود هم به حساب نمی آورد.
این رویکرد روسیه همچنان ادامه دارد و حتی بعد از جنگ اوکراین نیز روسیه این نگاه خود را نسبت به جمهوری اسلامی تغییر نداده است. حتی به لحاظ ارتقای سطح همکاری های تجاری، (با وجود همه اشتیاق ایران ) تلاش روسیه بیش از همه استفاده از کشورهای دیگری جز ایران است که حتی ممکن است برخی از آن کشورها رقیب ایران هم محسوب شوند. همکاری های استثنائی که روسیه با کشورهای عربی شورای همکاری خلیج فارس به ویژه امارات متحده عربی دارد و همچنین توافقات استراتژیکی که با ترکیه داشته، به هیچ وجه قابل مقایسه با همکاری های اقتصادی اش با ایران نیست. روسیه حتی فکر نمی کند مشابه همکاری گازی ای که با ترکیه دارد را بخواهد با ایران یش ببرد. و نیز ، مسکو خود پیشنهاد لغو روادید به کشورهای عربی شورای همکاری را داده و با اشتیاق تلاش دارد آن را عملی کند در حالی که مذاکرات تهران و مسکو برای لغو روادید حتی به صورت گروهی دست کم پنج سال است ادامه دارد و هنوز به نتیجه نرسیده است.
مسکو تلاش دارد از ایران در دو هدف نهایت استفاده را ببرد :
۱- در زمینه بهره برداری حداکثری از نگاه های ضد غربی ایران در تعامل با غرب و جامعه جهانی و حتی جامعه عربی،
۲- و دیگری تبدیل ایران به یک شریک یا حتی شریک جرم در نبرد اوکراین با هدف کاستن از تحمیل هزینه های جنگ بر خود.
بهره برداری از نگاه های ضد غربی ایران
مسکو ابایی ندارد بگوید که نگاه ضد غربی ایران به سود منافع روسیه است. اگرچه مقامات روسیه کمتر به چنین مساله ای اشاره می کنند اما کارشناسان روس و افراد نزدیک به آنها به مناسبت های مختلف این موضوع را به وضوح و صراحت بیان کرده اند. اظهارات رجب صفروف، مدیر مرکز مطالعات ایران معاصر در روسیه شاهدی بر این ادعاست که می گوید: «ایران همچون سپر دفاعی آهنین برای ما (روسیه) در برابر غرب است و اگر دولتی غربگرا در ایران به سر کار بیاید از همان لحظه فروپاشی روسیه آغاز خواهد شد.» برای همین مسکو نهایت تلاش خود را می کند ایران را در جبهه ضد غرب نگه دارد و هرگز اجازه ندهد روابط ایران و غرب بهبود یابد. در طول سالیان گذشته رفتارهای روسیه و دخالت های آن و اقدامات پشت پرده اش همگی این ادعا را ثابت کرده اند. حتی در بحث برجام و مذاکرات هسته ای، روسیه بارها پیش افتاده تا توافقی میان ایران و غرب به دست نیاید که منافع حداکثری آن لحاظ نشده باشد. این موضوع را هم در دوران دولت قبل و هم در مذاکرات اخیر هسته ای به روشنی دیده ایم. روسیه تا آنجا پیش رفته که از طرف ایران در مذاکرات هسته ای صحبت می کند و عملا ابتکار عمل را از طرف ایرانی گرفته و حتی می توان ادعا کرد سخنگوی طرف ایرانی در مذاکرات هسته ای شده است. هدف از این کار قطعا کمک به ایران نیست بلکه تسلط بر تیم ایرانی است تا مذاکرات را به سمتی پیش ببرد که منافعش را تامین کند. منافعی که الزاما به معنای لحاظ منافع جمهوری اسلامی ایران نیست.
تبدیل ایران به شریک جنگ
چرا روسیه در تجاوز به اوکرایین به دنبال شراکت با ایران است؟ :
۱- روسیه در نبرد اوکراین دنبال شریکی می گردد تا نخست بار سنگین جنگ در اوکراین را سبک کند؛
۲- دیگراینکه صحنه نبرد را گسترش دهد تا به این ترتیب از تمرکز هزینه های جنگ به روی خود بکاهد؛
۳- از تمرکز ویژه دشمنانش بر خود بکاهد و آنها را متوجه شریک دیگرش نیز بکند
۴- و چهارم که شاید مهمتر از همه باشد، در صورت تصمیم غرب به انجام اقدامات تلافی جویانه در صورت تشدید جنگ در اوکراین، صرفا هدف خودش نباشد.
در اینجا باید بر این نکته تاکید کرد که روسیه در هیچ حالتی شکست در جنگ اوکراین را نمی پذیرد. برای همین برای رسیدن به پیروزی یا تعریف موفقیت از نگاه خود دست به هر کاری می زند. از جمله ممکن است از سلاح استراتژیک اتمی که از آن به سلاح های محدود هسته ای نیز یاد می کنند استفاده کند، در این صورت ایالات متحده به عنوان سردمداران غرب یا ناتو مجبور خواهند شد اقدام متقابل انجام دهند که باید این اقدام متقابل، هم سطح باشد که در این صورت کشورهای شریک روسیه در جنگ قرار خواهند گرفت. در صورت استفاده روسیه از سلاح اتمی، به احتمال بسیار زیاد جامعه جهانی به سمت یک جنگ بین الملل جدید متمایل خواهد شد.
بنابراین دور از ذهن نیست که ترویج ارسال پهپاد از ایران به روسیه و استفاده آن در تجاوز به اوکراین را ، خود روس ها مطرح کرده و به رسانه های غربی درز داده باشند. کما این که ارسال جنگنده های سوخو 35 به ایران را نیز قبل از همه رسانه های روسی در بحبوحه بحران ایران و غرب بر سر ارسال پهپاد به اوکراین بر سر زبان ها انداختند. حتی احتمال ارسال موشک از ایران به روسیه نیز در رسانه های روسیه بازتاب یافت. همه اینها برای این است که روسیه به دنبال شریک جرم می گردد و می خواهد ایران را در جنگ اوکراین شریک خود کند و هزینه های آن را به دوش ایران نیز بیندازد.
شاید در اینجا ذهن ها به بلاروس نیز معطوف شود اما فراموش نکنیم وزن و ثقل بلاروس به هیچ وجه به اندازه وزن و ثقل ایران نیست. کما این که اهمیت ژئوپلتیکی ایران برای غرب به مراتب بیشتر از بلاروس است. و این ویژگی را هم روسیه خیلی خوب می داند و تلاش دارد از آن نهایت بهره را ببرد .
به سبب ویژه گی انزوا طلبی و ضدجهانی بودن رهبر و همراهانش و نیز نابخردی حکومتیان ، ایران در دامی که روسیه برای آن پهن کرده ، افتاده است و چه بسا جهان ضربه کاری را به ایران بزند و پس از هم صدایی اتحادیه اروپا با ایرانیان در تروریست بودن سپاه پاسداران ، اجماع بین المللی در واژگونی جمهری اسلامی فراهم شود .
جمهوری اسلامی در سراشیبی پرت شدن در این دام مهلک است و تاوان ان را می پردازد .
هشت اقدام پوتین در ایران
۱- پوتین از جمهوری اسلامی به عنوان ابزاری علیه آمریکا و غرب بهره برده و در تمامی تعاملات سیاسی از برگ ایران برای منافع ملی کشور خود استفاده کرده است.
۲- پوتین هیچگونه امتیازی و خدمتی به ایران و ایرانی نکرده و تنها از منویات و خواستههای پوچ و تو خالی کوتولههای سیاسی در ایران حمایت کرده تا هر قدر میتوانند فریاد "مرگ بر آمریکا" بزنند.
۳- او با اسراییل که به زعم جمهوری اسلامی، دشمنی خیالی نامیده میشد، بهترین روابط سیاسی را برقرار کرده و با ایجاد توازن قوا در سوریه به دریای مدیترانه راه یافته است .
۴- وی با یک دست به اسرائیل اجازه داده که پایگاههای جمهوری اسلامی را ویران و نیروهای ایرانی را قتل عام کند و با دست دیگر به رهبر ایران قرآن اهدا مینمود و ابراز دوستی میکرد و از ایدئولوژی اسلامی آنان در فتح جهان دفاع میکرد، در حالی که مسلمانان کشور خود را در چچن قتل عام و سرکوب و نابود مینمود.
۵- پوتین با وعدههای پوشالی سهم 50 درصدی دریای مازندران را از تصرف ایران خارج و به ایرانیان تبسم تحویل داد.
۶- پوتین راه هرگونه مذاکره ایران با قدرتهای غربی و کشورهای منطقه را مسدود کرد تا یک ایران ضعیف و درمانده را به آغوش بکشد.
۷- او به بهانهی دفاع از برنامه اتمی ایران و ساخت نیروگاه اتمی بوشهر، میلیاردها دلار از ایران رشوه گرفت و در نهایت سیستم اتمی ویران شده کشور خودش را بازسازی و احیا کرد.
۸- پوتین با نابودی صنعت نفت و گاز ایران و باز کردن بازار انرژی خود به اروپا، تمام دستاوردهای صنعتی ایران در پنجاه سال گذشته را نابود و بازار چین را به روی مردم ایران گشود.
بی هیچ شک وتردیدی نزدیک به نیمی از ارزش صادرات ارزی روسیه با همکاری سردمداران حکومت ایران فراهم شده است . او جلو صادرات گاز ایران به اروپا راگرفت و روسیه را به تنها منبع صادرات گاز جهان تبدیل کرد ،کاری که تنها با نوکری وحماقت سردمداران حکومت ایران امکان پذیر شد . پوتین ایران را به سوی تحریم نفتی کشاند ، تا بخشی از سهم صادرات نفت ایران ، نصیب روسیه شود .
یعنی ایران ، مهم ترین عضو اپک، جایگاه صادرات نفتش کاهش یافت .
rezaalavim@yahoo.com
Jan - 28 - 2023